ไขคำถามข้อข้องใจ น้ำฉี่ไส้เดือน มีจริงหรือ..?

สวัสดีครับ มีเพื่อนๆหลายท่านเขียนมาถามผมเกี่ยวกับน้ำหมักมูลไส้เดือนหรือฉี่ไส้เดือนที่หลายคนรู้จักกันเยอะพอควร คำถามนี้สะสมมานานแต่ยังไม่เคยได้ตอบเป็นทางการครับ

ก่อนอื่นขอเคลียตั้งแต่กระบวกการนำเบดดิ้งมาลงก่อนเลยครับ บางท่านอาจใช้วัสดุที่นำมาทำเบดดิ้งที่ต่างกันออกไป ขึ้นอยู่กับความเหมาะสมนะครับ ซึ่งส่วนใหญ่หลักๆแล้วจะเป็นมูลวัวซะ 60-99%ครับ

ในกระบวนการหลังจากลงเบดดิ้งแล้วก็จะมีการรดน้ำในกองเบดดิ้ง ซึ่งก็คือกระบวนการหมักนั้นเอง กระบวนการนี้จะต้องมีการเติมน้ำและอากาศให้กับกองมูลหรือกองปุ๋ยอย่างสม่ำเสมอ เพราะจะทำให้เกิดความร้อนในระยะแรกและการคายความร้อนในระยะต่อมา โดยมากจะใช้เวลาประมาณ 7-14 วันขึ้นอยู่กับปริมาณและบางท่านอาจใช้วิธีกลับกองร่วมด้วย

ในการเติมน้ำนี้จะมีน้ำสีน้ำตาลค่อนข้างแก่ แต่จะไม่ขุ่นข้นมากนัก ปนออกมากับมูลสัตว์นั้นๆ ซึ่งจะเป็นระยะต้นๆของการให้น้ำเพื่อเพิ่มความชื้นให้กับเบดดิ้ง จะมีกลิ่นมากหรือน้อย ขึ้นอยู่กับสารประกอบที่ถูกขับถ่ายออกมากับมูลนั้นๆ นี่คือน้ำจากมูลสัตว์แบบร้อยเปอร์เซ็นต์ครับ

เมื่อเบดดิ้งเกิดความร้อนเต็มที่ ซึ่งจะอยู่ในช่วงวันที่ 7 เราจะเริ่มลดปริมาณของน้ำที่ให้ โดยเปลี่ยนเป็นเพียงความชุ่มชื้นกับกองเบดดิ้งแทน ในระยะนี้ยังคงมีน้ำจากมูลสัตว์ซึมออกมาจากการสะสมของการให้ก่อนหน้านี้ ซึ่งสีของน้ำจะยังคงเป็นสีน้ำตาลแก่ แต่จะมีความขุ่นข้นมากขึ้น และกลิ่นอาจจะรุ่นแรงขึ้นตามมาด้วย

เมื่อทิ้งระยะให้ความร้อนคลายตัวจนหมดแล้ว เราจึงนำไส้เดือนไส้ลงในเบดดิ้ง จากนั้น จะงดการให้น้ำเด็ดขาด จนกว่าเบดดิ้งจะคลายน้ำจนหมด ระยะนี้ไส้เดือนจะเริ่มปรับสภาพให้เข้ากับเบดดิ้ง และเข้าสู่กระบวนการต่างๆต่อไป

หลังจากที่ไส้เดือนมีกิจกรรมต่างๆจนเบดดิ้งเปลี่ยนสภาพจากมูลสัตว์เดิม กลายเป็นมูลไส้เดือน จะสังเกตว่า เรางดน้ำไปนานแล้ว แต่จะยังคงมีน้ำสีน้ำตาลเข้ม แต่ไม่ขุ่นเหมือนระยะสุดท้ายตอนช่วงงดน้ำ และกลิ่นก็จะไม่มีแล้ว

ระยะนี้คือน้ำฉี่ไส้เดือนแล้วครับ และจะค่อยๆไหลอกมาทีละน้อยจากการคลายตัวของเบดดิ้งที่ไส้เดือนทำไว้เราก็เริ่มเก็บน้ำหมักนี้กันได้เลย ซึ่งหากสังเกตจะเห็นเป็นสีน้ำตาลแก่ เข้มหรือใสขึ้นอยู่กับวัสดุด้วยครับ แต่จะไม่มีกลิ่น ไม่มีตะกอน เก็บไว้ได้นาน และไม่มีรสใดๆ คล้ายน้ำเปล่าทั่วไป (แต่ผมไม่แนะนำให้นำมาดื่มนะครับ)   

เป็นอย่างไรบ้างครับ สำหรับคำตอบ การรู้จักว่าฉี่ไส้เดือนมีจริงหรือไม่นั้นเป็นเรื่องสำคัญที่หลายท่านใส่ใจถามมา แต่ที่สำคัญไปกว่าคือการรู้จริงครับ ว่ามันจะมีได้อย่างไรและเกิดขึ้นในช่วงกระบวนการไหน มีความต่างยังไงกับน้ำจากมูลสัตว์

ทั้งหมดนี้คือกระบวนการได้มาของฉี่ไส้เดือน หรือน้ำหมักมูลไส้เดือนดินในระบบการเพาะเลี้ยงที่ถูกต้องเท่านั้นครับ

สำหรับการนำมูลไส้เดือนไปหมักกับน้ำหรือจะเติมสิ่งต่างๆลงไปเพิ่มนั้นก็ทำได้เช่นกัน แต่เราจะไม่เรียกรวมว่าน้ำหมักมูลไส้เดือน เนื่องจากเป็นกระบวนการนำมูลซึ่งเป็นปุ๋ยอยู่แล้วไปหมักเพื่อให้ได้น้ำหมักตามความต้องการของการนำไปใช้ในแต่ละกรณี ซึ่งทั่วไปจะเรียกกระบวนการนี้ว่า การทำการหมักมูลไส้เดือนดินด้วยวิธีการละลายน้ำ หรือที่เรียกกันติดปากว่าน้ำหมักชีวภาพ ซึ่งหาง่ายและมีอยู่ทั่วไปตามท้องตลาดอยู่แล้ว ซึ่งก็จะมีข้อสังเกตหลักๆคือ อาจมีก๊าซ กลิ่น และตะกอนตกค้างได้ ไม่สามารถเก็บรักษาได้นาน เนื่องจากมีการเกิดเชื้อบางชนิดที่เกิดจากตัวจุลินทรีย์ที่ยังไม่สมบูรณ์ในกระบวนการหมัก อาจมีสีเขียวคล้ายตะไคร้น้ำเกาะอยู่ หรือแผ่นฟิล์มบางๆที่ผิวน้ำ ซึ่งทั้งหมดก็คือการเกิดการแปรสภาพในกระบวนการธรรมชาติแต่ละชนิดของจุลินทรีย์ที่ทำปฎิกิริยากับน้ำนั่นเองครับ

หวังว่าที่ผมเขียนมานี้จะเป็นคำตอบให้กับท่านที่เขียนมาถาม และเพื่อนๆที่กำลังศึกษาหาข้อมูลอยู่ ได้นำไปใช้ให้เกิดประโยชน์และแบ่งปันให้กับผู้อื่นอย่างถูกต้องต่อไปนะครับ